Du lịch là một trải nghiệm tuyệt vời để khám phá thế giới, văn hóa mới và phong cảnh đẹp. Tuy nhiên, đối với những người yêu thích xê dịch, một yếu tố tiềm ẩn nguy hiểm cần đặc biệt lưu ý chính là muỗi và các bệnh truyền nhiễm mà chúng mang theo. Muỗi và du lịch có mối liên hệ chặt chẽ, và việc nắm rõ các điểm nóng dịch bệnh cùng biện pháp phòng ngừa sẽ giúp chuyến đi của bạn trở nên an toàn và trọn vẹn hơn.

1. Những điểm nóng dịch bệnh do muỗi truyền trên thế giới:

Các bệnh do muỗi truyền thường tập trung ở các khu vực địa lý có điều kiện khí hậu và môi trường thuận lợi cho muỗi phát triển. Những điểm nóng cần đặc biệt lưu ý bao gồm:

• Châu Á (Đông Nam Á, Nam Á, một phần Đông Á):
  • Bệnh phổ biến: Sốt xuất huyết Dengue (rất phổ biến), sốt rét (ở vùng nông thôn, miền núi), viêm não Nhật Bản, Chikungunya, giun chỉ bạch huyết.
     
  • Các quốc gia điển hình: Việt Nam, Thái Lan, Philippines, Indonesia, Ấn Độ, Bangladesh, Campuchia, Lào...
• Châu Mỹ Latinh và Caribe:
  • Bệnh phổ biến: Sốt xuất huyết Dengue (rất phổ biến), virus Zika, Chikungunya, sốt vàng da, sốt rét.
     
  • Các quốc gia điển hình: Brazil, Colombia, Mexico, Peru, các quốc đảo Caribe...
• Châu Phi (Đặc biệt là Châu Phi cận Sahara):
  • Bệnh phổ biến: Sốt rét (là gánh nặng bệnh tật lớn nhất), sốt vàng da, sốt xuất huyết, Chikungunya, sốt Rift Valley.
     
  • Các quốc gia điển hình: Nigeria, Congo, Uganda, Tanzania, Kenya...
• Một số vùng khác: Một phần của Châu Đại Dương (ví dụ: Papua New Guinea) và một số khu vực cận nhiệt đới khác cũng có thể có dịch bệnh do muỗi truyền.

2. Các bệnh phổ biến nhất cần lưu ý khi du lịch:

• Sốt xuất huyết Dengue: Gây sốt cao, đau đầu, đau cơ khớp, phát ban, có thể biến chứng nặng. Muỗi Aedes hoạt động ban ngày.
• Sốt rét: Gây sốt rét run theo chu kỳ, có thể tử vong. Muỗi Anopheles hoạt động ban đêm.
• Virus Zika: Gây sốt nhẹ, phát ban, nguy hiểm nhất với phụ nữ mang thai (dị tật đầu nhỏ). Muỗi Aedes hoạt động ban ngày.
• Viêm não Nhật Bản: Gây viêm não, có thể để lại di chứng thần kinh nặng nề hoặc tử vong. Muỗi Culex hoạt động ban đêm.
• Chikungunya: Gây sốt cao, đau khớp dữ dội, kéo dài. Muỗi Aedes truyền.

3. Biện pháp phòng ngừa cho du khách:

Trước khi đi du lịch đến các điểm nóng dịch bệnh, du khách cần chủ động tìm hiểu và thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

1. Tìm hiểu thông tin và tư vấn y tế:

   • Tra cứu thông tin về tình hình dịch bệnh tại điểm đến (trang web của WHO, CDC, Bộ Y tế Việt Nam).
   • Tham khảo ý kiến bác sĩ du lịch hoặc chuyên gia y tế ít nhất 4-6 tuần trước chuyến đi để được tư vấn về vắc xin và thuốc phòng bệnh (nếu cần).

2. Tiêm phòng đầy đủ:

   • Tiêm các loại vắc xin được khuyến nghị cho vùng đến (ví dụ: vắc xin viêm não Nhật Bản, vắc xin sốt vàng da nếu đi Châu Phi/Nam Mỹ).

3. Sử dụng thuốc chống muỗi:

    

    

   • Mang theo và sử dụng thường xuyên các loại thuốc chống muỗi có chứa các hoạt chất hiệu quả như DEET, Picaridin hoặc IR3535. Thoa lại theo hướng dẫn của sản phẩm.
   • Chọn kem chống muỗi phù hợp cho trẻ em nếu đi cùng trẻ nhỏ.

4. Mặc quần áo bảo hộ:

   • Mặc quần áo dài tay, dài chân (màu sáng) để che chắn da, đặc biệt vào ban ngày (cho muỗi Aedes) và ban đêm (cho muỗi Anopheles, Culex).
   • Có thể cân nhắc quần áo được xử lý bằng permethrin (thuốc diệt côn trùng) nếu đi đến vùng có nguy cơ cao.

5. Ngủ trong màn hoặc phòng có điều hòa/lưới chắn:

   • Chọn chỗ ở có phòng được trang bị điều hòa không khí hoặc có lưới chống muỗi chắc chắn.
   • Nếu ngủ ở nơi không có màn chắn hiệu quả, hãy mắc màn khi ngủ. Màn chụp người lớn Bình Minh là lựa chọn tiện lợi.

6. Cẩn trọng với giờ cao điểm của muỗi:

   • Hạn chế hoạt động ngoài trời vào buổi sáng sớm, chiều tối (đối với muỗi Aedes) và ban đêm (đối với muỗi Culex, Anopheles) ở những khu vực có nguy cơ cao.

7. Giữ vệ sinh cá nhân và môi trường sống tạm thời:

   • Khi lưu trú, đảm bảo không có nước đọng trong phòng hoặc xung quanh nơi ở. Diệt lăng quăng, bọ gậy ở bất kỳ vật chứa nước nào bạn tìm thấy.
      
   • Vệ sinh cá nhân bằng khăn mặt, khăn tắm mềm mại, thấm hút tốt để giảm mùi thu hút muỗi.

8. Đặc biệt lưu ý phụ nữ mang thai:

   • Phụ nữ mang thai hoặc dự định mang thai nên cân nhắc hoãn chuyến đi đến các vùng có dịch Zika hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ kỹ lưỡng về các biện pháp phòng ngừa nghiêm ngặt.

4. Sau khi trở về từ vùng dịch:

• Nếu có bất kỳ triệu chứng sốt hoặc triệu chứng khác trong vòng 2 tuần sau khi trở về từ vùng dịch, cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và thông báo về lịch sử du lịch của mình.

Du lịch là để tận hưởng và mở rộng tầm nhìn, nhưng không nên đánh đổi bằng sức khỏe. Bằng cách chủ động chuẩn bị và áp dụng các biện pháp phòng ngừa muỗi, bạn có thể giảm thiểu đáng kể rủi ro mắc các bệnh truyền nhiễm và có một chuyến đi an toàn, đáng nhớ. Đừng quên mang theo những đồ dùng gia đình Bình Minh tiện lợi và đảm bảo giấc ngủ ngon với chăn ga gối đệm êm ái để chuyến đi thêm trọn vẹn.